Wat is een gezond dieet?
Een gezond dieet bestaat uit voedingsstoffen die bijdragen aan de instandhouding van een goed werkend lichaam. Een gezond dieet houdt dus in dat het lichaam optimaal voorzien wordt in vocht en alle essentiële voedingsstoffen (bouwstoffen) en de tekorten daarin in het lichaam helpen oplossen. Essentiële voedingsstoffen zijn alle vitamines, alle mineralen, negen specifieke aminozuren (in complete zin aanwezig in dierlijke eiwitbronnen en soja, in zo min mogelijk bewerkte vorm) en de twee essentiële vetzuren (aanwezig in vette vis, noten, zaden, pitten, algen en wieren in onverhitte en onbewerkte vorm, want anders zijn de vetzuren al geoxideerd). In de eerste fase van het Prodimed programma (de reset-fase) zal het lichaam als het ware gereset worden. In deze fase zult u voornamelijk eiwitrijke en koolhydraatarme producten eten.
Genoeg groente en fruit
Groente en fruit bevatten veel vezels. Vezels dragen bij aan de spijsvertering, een vol gevoel na het eten en een verlaagde kans op darmkanker, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. Ook zitten er in groente en fruit veel essentiële vitaminen en mineralen die onder andere de hormoonhuishouding regelen en ervoor zorgen dat je bijvoorbeeld geen spierkrampen krijgt. Let wel, zonder essentiële amino- en vetzuren zal er alsnog geen hormoonbalans heersen en kunnen vitamines en mineralen ook niet de hormoonhuishouding regelen. Er wordt aangeraden van elke kleur groente en fruit wel iets te eten, omdat elke kleur weer zo zijn specifieke vitaminen en mineralen bevat.
Volkorenproducten
Ook volkorenproducten bevatten veel vezels. Aanbevolen wordt om per dag dertig tot veertig gram voedingsvezels te eten. Er bestaan verschillende soorten vezels, namelijk de fermenteerbare en niet-fermenteerbare vezels. De fermenteerbare vezels worden wel door darmbacteriën afgebroken en zitten voornamelijk in bananen, prei, uien, muesli, haver, gerst, brood, pasta en aardappels. De niet-fermenteerbare vezels worden niet door de darmen afgebroken en leveren dus ook geen energie. Deze soort vezels zijn te vinden in tarwezemelen, appel, kool, graanproducten, erwten en bonen. Echter, beide vezelsoorten hebben hun eigen gezondheidseffecten en zijn daardoor even belangrijk voor de gezondheid. Daardoor kan er niet één groep uitgesloten worden.
Noten en peulvruchten
Peulvruchten bevatten plantaardige eiwitten en oligosachariden (onverteerbare koolhydraten) en veel vitamines en mineralen, maar leveren niet allemaal veel onverzadigde vetzuren. Noten bevatten naast vezels veel onverzadigde vetzuren. Meer over de gezondheidseffecten van onverzadigde vetzuren zullen we hieronder bespreken.
Oliën met onverzadigde vetzuren
Onverzadigde vetzuren zijn de vetsoorten die zacht of vloeibaar zijn op kamertemperatuur. Denk hierbij aan vloeibare bak- en braadproducten. Door een te hoog cholesterol gehalte in het bloed heeft u een verhoogde kans op hart- en vaatziekten.
LDL en HDL zijn cholesterol transporterende lipoproteïnen. LDL is slecht wanneer het niet goed over de weefsels en cellen verdeeld kan worden en geoxideerd raakt. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan onverzadigde vetten verlagen het LDL-cholesterol gehalte en daarmee de kans op hart- en vaatziekten. Let wel, de consumptie van onverzadigde vetzuren kan niet bijdragen aan het dalen van het cholesterol gehalte wanneer er tekorten in essentiële voedingsstoffen, essentiële vetzuren en vetoplosbare vitamines heersen in het lichaam, of wanneer de onverzadigde vetzuren al geoxideerd zijn.
Producten die rijk zijn aan onverzadigde vetzuren en bijdragen aan de verlaging van LDL-cholesterol zijn noten en vette vis. Deze producten zijn in het bezit van essentiële vetzuren en onverhitte en onbewerkte varianten zijn in het bezit van intacte vetzuren (die niet al geoxideerd zijn).
Zuivelproducten
Zuivelproducten bevatten veel eiwitten, mineralen en vitamines. Volle zuivelproducten bevatten meer (verzadigde) vetten dan halfvolle of magere zuivelproducten. Ook bevatten volle zuivelproducten meer calorieën. De keuze voor volle, halfvolle of magere zuivelproducten hangt dus af van het maximaal aantal calorieën dat een persoon op een dag mag of wil eten.
Vleesvervangers en/of gevogelte en vlees
Vleesvervangers, gevogelte en/of vlees bevatten belangrijke voedingsstoffen die het lichaam niet kan missen. Het zijn producten die onder andere veel eiwitten bevatten, maar ook veel essentiële micronutriënten zoals vitamine B12.
Voor vleesvervangers geldt echter dat dit bewerkte voedingsmiddelen zijn. Zij zijn niet altijd vrij van nadelige ingrediënten en ook niet altijd in het bezit van eiwitten met alle negen essentiële aminozuren.
Wanneer is een dieet gezond of ongezond?
Een gezond dieet is, zoals hierboven uitgebreid beschreven, een dieet dat voldoet aan een optimale hoeveelheid macro- en micronutriënten. Kort gezegd is een dieet ongezond wanneer het hier niet aan voldoet.
Wanneer zorgt een dieet voor gezondheidswinst en een afname van gezondheidsklachten en wanneer niet?
Wanneer er tekorten aan macro- en micronutriënten in het lichaam zijn ontstaan kan een dieet, dat de optimale hoeveelheid macro- en micronutriënten bevat, zorgen voor gezondheidswinst en een afname van de ontstane gezondheidsklachten. Een dieet zorgt niet voor gezondheidswinst en afname van gezondheidsklachten wanneer het niet de optimale verhouding aan voedingsstoffen bevat. Wanneer het dieet bijvoorbeeld impliceert dat een bepaalde voedingsgroep voor langere tijd gemeden wordt, kan dit voor tekorten in het lichaam zorgen. Wanneer dit soort tekorten langere tijd aanhouden kunnen ze voor ernstige gezondheidsklachten zorgen.
Wanneer zorgt een dieet voor verlies van vetmassa zonder verlies van spiermassa en andere waardevolle massa en wanneer niet?
Behoud van spiermassa en verlies van vetmassa kan bereikt worden door een dieet te consumeren dat alle benodigde voedingsstoffen in optimale hoeveelheid bevat.
Een verlies van vetmassa kan alleen bereikt worden wanneer er op constante wijze minder calorieën geconsumeerd worden dan er verbruikt worden. Wanneer de calorieën die wel geconsumeerd worden bestaan uit de optimale verdeling van voedingsstoffen gaat hierbij geen spiermassa verloren.
Wilt u meer weten over een gezond dieet en wat dit voor u zou betekenen? Neem contact met ons op en wij helpen u graag verder tijdens een vrijblijvend adviesgesprek.